Havaların ısınmasıyla özellikle çocuklu aileler lunaparklar ve oyun alanlarını sık sık ziyaret ediyor.
Kurban Bayramı süresince çocukların bu tarz yerlerde güvenli bir şekilde eğlenmesi için alınması gereken önlemlere işaret eden uzmanlar, oyun alanları ve lunaparklardaki aletlerin günlük olarak çalışma aksamlarının kontrol edilebilmesi için boş olarak çalıştırılması gerektiğini vurguluyor. Lunaparklardaki makinelerin kontrol ve bakımının ayda en az iki defa uzman kişilerce yapılması gerektiğini belirten uzmanlar, çocukların lunaparklarda asla yalnız bırakılmaması uyarısında da bulundu.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümünden Öğr. Gör. Esad Sadık Demirtaş, Kurban Bayramı süresince çocuklu ailelerin gözdesi olan oyun alanları ve lunaparkların güvenliği konusunu değerlendirdi.
Düzenli olarak periyodik kontroller yaptırılmalı
Lunapark gibi işletmelerin her yaşa hitap eden, insanların eğlenceli vakit geçirebildiği yerlerden biri olduğunu ifade eden İSG Uzmanı Esad Sadık Demirtaş, “Günümüzde işletmelerde meydana gelen iş kazalarının sayısı git gide artıyor. Bu süreçte işverenlere büyük görev düşüyor. İşletmeciler, özellikle çocukların ağırlıkta olduğu lunaparklarda birçok makine aksamı ile çalışan dönme dolap, çarpışan araba, gondol, hız treni, kamikaze gibi eğlence araçlarının düzenli olarak periyodik kontrollerini yaptırmalı.” dedi.
Her gün boş çalıştırılıp kontrol edilmeli
“İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce, önemli bakım ve onarımlardan sonra ve her yer değişikliğinde periyodik kontrollerinin yapılması” gerektiğini de kaydeden İSG Uzmanı Demirtaş, “Bu aletlerinin günlük olarak çalışma aksamlarının kontrol edilebilmesi için boş olarak çalıştırılması gerekir.” diye bilgi verdi.
En az ayda 2 kez kontrol ve bakım yapılmalı
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin yönetmeliğe göre lunaparklardaki konstrüksiyon, ekipman ve makinelerin kontrolü ve bakımının ayda 2 defadan az olmamak üzere düzenli olarak en az bir makine veya elektrik mühendisi ile en az bir makine veya elektrik teknisyeni tarafından yapılması gerektiğine de vurgu yapan Demirtaş, “Düzenli kontrol ve bakımlar, işveren gözetimi altında yetkili teknik servisler tarafından da yapılabilir. Lunapark içerisinde çalışan kişilere işyerinde meydana gelebilecek tehlikelerle ilgili eğitimler verilmeli ve bu eğitimler işyeri tehlike sınıfına göre periyodik olarak yenilenmelidir. Bu süreçler lunapark işletmecileri için en önemli görevleridir.” diye belirtti.
Güvenlik önlemleri kazalar olmasın diye alınmalı
6331 Saylı İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde; işverenin yükümlülükleri arasında ‘işyerinde mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar’ ibaresinin yer aldığını da anlatan Demirtaş, şöyle devam etti:
“Periyodik kontrollerin yapılmadığı bir eğlence merkezinde kaza meydana gelmesi durumunda tehlikeleri tespit etmeyen ve bu konu ile ilgili hiçbir güvenli önlemi almayan işletmeciler kusurlu olacaktır. Güvenlik önlemleri bir kaza meydana geldikten sonra değil, proaktif bir yaklaşım ile tehlikeleri analiz ederek meydana gelmeden alınmalı.”
Hareket eden makine ve oyun araçlarında emniyet kemeri şart…
Lunaparkta yer alan eğlence araçlarının kurulumu, kullanımı ve işletilmesinin Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayınlanan TS EN 13814 – Eğlence Parkları ve Oyun Alanlarında Kullanılan Makinalar ve Yapılar adlı standarda tabi olduğunu hatırlatan Demirtaş, ayrıca İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte de dikkat edilmesi gerekenlerin detaylıca verildiğini ifade ederek, ilgili yönetmeliğe göre özellikle dikkat edilmesi gereken kavramları şöyle sıraladı:
“Hareket eden makine ve oyun araçlarında emniyet kemeri bulundurulacaktır. Elektrik kesilmesinde otomatik devreye girecek yeterli kapasiteye sahip jeneratör bulunacaktır. Yarısı kadınlar, yarısı erkekler için olmak üzere her 50 kişi için en az birer adet modern tuvalet ve aynalı lavabo bulunacaktır. Zemin toz kaldırmayacak uygun malzeme ile kaplanacaktır. Bilgi ve zekâ geliştirici, yetenek ve maharete dayanan oyunlar dışında kumar ve benzeri şans oyunları oynatılmayacaktır.”
Denetimler kazaların engellenmesi açısından çok önemli
Lunaparkların düzenli denetimlerinin önemine değinen Öğr. Gör. Esad Sadık Demirtaş, "Denetimler belediye birimleri ve bakanlık bünyesindeki uzman ekipler tarafından yapılmalıdır. Ekipte makine mühendisi, mekatronik mühendisi, elektrik mühendisi ve iş güvenliği uzmanı yer almalıdır," dedi. Demirtaş, bu denetimlerin, oyun sahalarında olası kazaların engellenmesi açısından kritik olduğunu vurguladı.
Çocuklara özellikle dikkat edilmeli
Ailelere önemli görevler düştüğünü belirten Demirtaş, "Gelişen teknoloji ile çocuklar bilgisayar ve tabletler ile fazla zaman geçirmektedir. Lunapark alanları çocukların eğlenmesi ve hatta sosyalleşmesi için kurulmuş bölgelerdir. Ailelerimize burada düşen görev oldukça kritiktir. Çocukların eğlence araçlarında emniyet kemerlerini kullandıklarından emin olunmalı, kalp rahatsızlıkları, şeker hastalığı ve tansiyon gibi sağlık sorunları olan bireyler yüksek adrenalin gerektiren oyuncaklardan kaçınmalıdır. Güvenlik görevlilerinin varlığına dikkat edilmeli ve çocuklar lunaparklarda asla yalnız bırakılmamalıdır." uyarısında bulundu.
Demirtaş, düzenli denetim ve periyodik kontrollerin yanı sıra çalışanlara verilen iş güvenliği eğitimlerinin de lunaparklarda kaza riskini minimize edeceğini sözlerine ekledi.
9681,11%0,3
34,74% 0,10
36,46% -0,05
2957,96% 0,50
4801,56% 0,00